Met betrekking tot begraven of cremeren kunt u worden geconfronteerd met diverse gemeentelijke heffingen onder de namen lijkbezorgingsrechten, begraafplaatsrechten, begrafenisrechten, etc.
WAT ZIJN LIJKBEZORGINGSRECHTEN, BEGRAAFPLAATSRECHTEN, ONDERHOUDSRECHTEN, ETC.?
Lijkbezorgingsrechten, begraafplaatsrechten, begrafenisrechten, begraafrechten en onderhoudsrechten zijn allemaal verschillende benamingen voor een soort belasting die gemeenten in rekening brengen voor het gebruik van de gemeentelijke begraafplaats en voor door de gemeente geleverde diensten in verband met de begraafplaats.
Hieronder vallen bijvoorbeeld de heffing betreffende de uitgifte van een grafruimte of urnennis, het begraven, het bijzetten van een asbus of urn, het plaatsen van een grafmonument of grafbeplanting, het onderhoud van het graf en het verlengen van een grafrecht. Per gemeente verschilt waarvoor precies moet worden betaald. Met de opbrengsten houdt de gemeente de begraafplaats in stand.
Naast gemeentelijke begraafplaatsen zijn er ook bijzondere begraafplaatsen, bijvoorbeeld van kerkelijke organisaties. De informatie op deze webpagina heeft alleen betrekking op bedragen die in rekening worden gebracht door de gemeentelijke heffingsambtenaar betreffende een gemeentelijke begraafplaats.
Wie betaalt de rechten?
De rechten worden geheven van degene die het gebruik van de gemeentelijke begraafplaats of gemeentelijke dienst aanvraagt.
Als de uitvaartverzorger het gebruik of de dienst aanvraagt dan kan de aanslag door de gemeente aan hem worden opgelegd, maar zal hij dat doorberekenen aan de nabestaanden.
Wat zijn grafrechten?
Een grafrecht geeft recht op een bepaalde plaats op een begraafplaats gedurende een bepaalde termijn. Degene die de grafrechten bezit, heeft de rechten en plichten betreffende dat graf en is de contactpersoon voor de gemeente.
Voor zo’n grafrecht moet een bedrag worden betaald. Het bedrag dat in rekening wordt gebracht wordt lijkbezorgingsrecht, begraafplaatsrecht of begrafenisrecht genoemd. Sommige gemeenten noemen dat te betalen bedrag echter ook grafrecht.
Verlenging van grafrechten
Een particulier graf (ook wel genoemd: familiegraf, koopgraf of eigen graf) dat voor een bepaalde tijd is uitgegeven, kan meestal een of meer keren worden verlengd voor een aanvullende termijn. Zo’n aanvullende termijn kan per keer verschillen van vijf tot maximaal twintig jaar. Een verlenging van een graf met tien jaar kost landelijk gemiddeld rond de € 2.000 voor het grafrecht en onderhoud, maar er zijn uitschieters tot boven € 7.000. Voor elke verlenging moet opnieuw worden betaald aan de gemeente. Als dat niet (tijdig) wordt gedaan, dan gaan de grafrechten over naar de gemeente en kan de gemeente overgaan tot ruiming van het graf.
Als bij een dubbelgraf binnen de uitgiftetermijn een tweede begraving plaatsvindt, houdt dat niet in een verlenging van het grafrecht of uitgifte van een nieuw grafrecht. Ter zake van de tweede begraving kan dus niet worden geheven voor de uitgifte van het graf (Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 4 mei 2017). Ook bij een eeuwigdurend grafrecht kan bij een nieuwe begraving niet worden geheven voor de uitgifte van het graf (Rechtbank Limburg, 2 april 2014).
De kosten van grafrechten
De hoogte van de bedragen die in rekening worden gebracht verschillen per gemeente, per begraafplaats en per soort graf. Monuta heeft op haar website een grafkostenmeter opgenomen waarin kan worden opgezocht wat de kosten per gemeentelijke begraafplaats zijn. De precieze tarieven in een bepaald geval staan echter in de toepasselijke gemeentelijke rechtenverordening. De gemeenteraad stelt via zo’n verordening periodiek de tarieven vast, waarbij rekening moet worden gehouden met de gemeentelijke kosten (grondprijs, personeelskosten, etc.).
Er bestaan grote verschillen in grafkosten tussen gemeenten. De meeste gemeenten beweren dat tegen de hoogte van de tarieven in de rechtenverordening geen bezwaar kan worden gemaakt. De tarieven moeten echter zo worden vastgesteld dat bezien over de gehele verordening de gemeente geen winst maakt op de lijkbezorgingsrechten. Dat is een punt dat wel degelijk in een bezwaar- of beroepsprocedure tegen de aanslag aan de orde kan worden gesteld. Als de gemeente op dit punt fouten heeft gemaakt dan kan de aanslag worden verlaagd; zie bijvoorbeeld de uitspraak van Hof Arnhem-Leeuwarden 1 maart 2016 (het daartegen door de gemeente ingestelde cassatieberoep is ongegrond verklaard, zie Hoge Raad 18 november 2016).
Bezwaar maken tegen de grafrechtkosten?
De bedragen die door de gemeente in de loop van de tijd in rekening worden gebracht kunnen aanzienlijk oplopen. Het kan daarom lonen om eens te laten bekijken of u niet te veel betaalt en of de gemeente zich houdt aan de in het verleden verleende rechten. Wij beoordelen dit voor u en dienen eventueel bezwaar in tegen de aanslag.
Als u het niet eens bent met de rekening van de gemeente voor de grafrechten, dan moet binnen zes weken na dagtekening van het aanslagbiljet bezwaar worden gemaakt bij de heffingsambtenaar van de gemeente. De termijn van zes weken geldt ook als de gemeente de aanslag heeft opgelegd aan de uitvaartverzorger. Let op dat op het moment dat de uitvaartverzorger het bedrag aan u doorberekent dus een deel van de bezwaartermijn al is verstreken.
Het indienen van een bezwaarschrift doet er meestal niet aan af dat de aanslag wel tijdig moet worden betaald. Wel is het mogelijk om uitstel van betaling te vragen aan de invorderingsambtenaar.
Meer weten over onze dienstverlening betreffende de lijkbezorgingsrechten?
Bent u benieuwd wat wij voor u kunnen betekenen of wilt u vrijblijvend een aanslag ter beoordeling aan ons voorleggen? Neem dan contact met ons op.